Tussen kerst en oud en nieuw, te laat om nog iets aan dat goede voornemen te doen, te vroeg voor de kroeg. Mijn kinderen kijken een film en ik ben in de afrondende fase van een kerstpuzzel. De puzzel is eigenlijk al af, maar nu moet ik van de resterende letters l-l-e-e-e-s-r-i-f-a een woord zien te maken. Dat blijkt minder makkelijk dan gedacht; veel verder dan ‘afreis’ kom ik eigenlijk niet.

Na een kwartier geef ik het op en besluit ik de hulp van het internet in te roepen. Ook dat valt tegen. Google levert het langste Nederlandse woord op (vijftig letters), terwijl de diverse Wordfeud-helpsites juist weigeren verder te gaan dan zeven letters. Dan toch dat vermeende wonder van ChatGPT maar weer eens aan een intelligentietest onderwerpen, besluit ik.

Mijn vraag ‘maak het langste Nederlandse woord met de letters lleeesrifa’ levert het volgende antwoord op: ‘Het langste woord is “fleser”. Dit is een samenvoeging van “fles” en “er”, wat een woord is dat wordt gebruikt om aan te geven dat iets extra of bijzonder is. Bijvoorbeeld: “Dit is geen gewone fles, dit is een fleser!”’

Het nieuwe AI wonder getest

Niets ten nadele van de juichende recensies die ik de afgelopen maand heb mogen lezen over het nieuwe AI-wonder dat ChatGPT heet, maar ik vrees dat bovenstaande voorbeeld toch wel zo’n beetje mijn ervaring met de tool samenvat. Ik heb er weinig aan. De meeste vragen die ik stel kan hij niet beantwoorden (‘welke vraag stelt men het meest?’) of de antwoorden blinken uit in een opsomming van saaie feitjes (‘schrijf een column over het eindejaarseffect’) of zijn grappig maar verder zinloos (‘schrijf een Taylor Swift-song over het eindejaarseffect’). Of ik word gewoon geflest … uhm … gefleserd zoals in het voorbeeld hierboven.

Ik geef gelijk toe dat het voor een deel aan mij zal liggen: ik stel gewoon de verkeerde vragen. Mijn oudste dochter (18) is er bijvoorbeeld volkomen door gefascineerd. Toen ik mij liet ontvallen dat Paul McCartney in een liedje schreeuwde als iemand uit een gekkenhuis, gaf zij ChatGPT prompt de opdracht daar een essay over te schrijven. Ook dat leverde in mijn ogen geen al te diepgravend proza op, maar mijn dochter had er veel lol om. Mijn andere dochter (15) bekeek de verdiensten van ChatGPT daarentegen met afgrijzen. ‘Dat mag toch zomaar niet?’ wilde ze gelijk weten, en: ‘Kunnen we ze sueën?’

Sommigen vinden het fantastisch, anderen afschuwelijk en er zijn er ook die niet snappen waar iedereen zich nou zo druk om maakt. Wat dat betreft lijkt ChatGPT eigenlijk op heel veel andere producten en diensten. Eén ding is in elk geval zeker: als puzzelhulp is de tool nog niet heel behulpzaam.

(Origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 04 januari 2023)