Vandaag even wat vragen voor u. Ik begin simpel: welk land heeft momenteel de laagste kapitaalmarktrente? Zwitserland? Fout! Als ik de data van Bloomberg mag geloven staat de Zwitserse tienjaarsrente momenteel op -9,9 basispunten (-0,099%) en moet daarbij Nederland (-10,2 basispunten) en Duitsland (-23,3 basispunten) voor laten in de ‘Treurige top drie’ van laagst renderende obligatiemarkten ter wereld.

Nou heb je weinig aan die kapitaalmarktrente als je geen rekening houdt met de inflatierisico’s, dus de tweede vraag is: waar is de reële rente wereldwijd momenteel het laagst? Is dat Duitsland met zijn extreem lage kapitaalmarktrente, of toch de VS, waar de inflatie inmiddels 6,2% bedraagt? Geen van beide, kan ik u verklappen.

Even een stap terug

Eerst een stap terug. De hoogte van de reële rente wordt namelijk niet bepaald door te kijken naar de huidige inflatie (zoals maar al te vaak wordt gesuggereerd), maar door naar de inflatie over de gehele looptijd van de obligatie te kijken. Voor een tienjarige reële rente heb je dus een tienjarige inflatiemaatstaf nodig. Op zich zijn daar verschillende bronnen voor, maar in financiële markten kijken we altijd naar de ingeprijsde inflatie. Dit is het inflatieniveau waarop je in de markt je inflatierisico kunt afdekken. Lang niet alle landen hebben dergelijke contracten, dus Nederland en Zwitserland vallen hierdoor af.

Terug naar de vraag: welk land heeft momenteel de laagste reële kapitaalmarktrente? Ik heb zelf al verklapt dat dat niet de VS (-1,14%) of Duitsland (-2,09%) is en ook Japan (-0,39%) valt dankzij de lage inflatieverwachtingen af, dus wie is het dan wel? Het verrassende antwoord is: het Verenigd Koninkrijk! De lage kapitaalmarktrente (0,96%) in combinatie met de zeer hoge ingeprijsde inflatie (4,08%) resulteert in een negatieve reële rente van maar liefst 3,12%! Om dat in perspectief te plaatsen: na tien jaar is een inleg van £1000 pond nog slechts £728 in reële termen waard. Noem het de prijs van risicovrij beleggen.

Een jaarlijks gegarandeerd negatief rendement van -3,12% over een periode van tien jaar klinkt als een hele slechte deal. Voor obligaties is dit inderdaad een record, maar hoe zit dat eigenlijk met aandelen? Nou is er geen contract waar je het reële rendement in aandelen voor de komende tien jaar vast kunt leggen, maar puttend uit het verleden kunnen we er wel een gooi naar doen.

Waarmee ik bij de laatste vraag kom: gerekend vanaf 1871, hoe vaak denkt u dat u gedurende een periode van tien jaar een reëel jaarlijks rendement in de S&P 500 ontving dat lager lag dan de eerdergenoemde -3,12%? Dat blijkt in minder dan 3% van de tijd te zijn voorgekomen. Geen wonder dat aandelen zo in trek zijn. Bedenk echter wel: resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 17 november 2021)