Een nieuwe week, een nieuw record. Dat geldt voor aandelen, maar dezer dagen ook zeker voor de prijs van olie. Nou ben ik geen energie-expert – en ik ben me er terdege van bewust dat mensen die dat wel zijn er soms volledig naast zitten – dus ik weet dat ik me hier op glad ijs begeef. Het einde van de oliemarkt is al heel vaak voorspeld en nog nooit uitgekomen. Toch durf ik de gok wel te wagen door te stellen dat de prijs van olie waarschijnlijk verder omhoog zal gaan.

Waarom? Stel je bent de baas van een olieproducerend land. Je hebt veel olie in de grond, hebt daar altijd goed van geleefd, maar ziet de bui nu toch wel echt hangen. Eerst kon je de klimaatrapporten nog lachend naast je neerleggen, maar in de loop der jaren en met het voortschrijden van de inzichten, is wel duidelijk dat wat eens een vermogen was, ergens in de nabije toekomst niets meer waard is.

Dus wat doe je? Alles snel oppompen nu de prijs nog schappelijk is of toch weer proberen de prijs op te drijven door de productie te beperken? Het antwoord hangt af van de verwachte ontwikkeling van vraag en aanbod.

De vraag vlakt echt niet af op korte termijn

Om met de vraagzijde te beginnen: ondanks alle mooie woorden van de regeringsleiders over CO₂-reductie, lijkt er van vraaguitval de komende jaren geen sprake. Vorige week publiceerde de VN een studie genaamd The Production Gap, waarin voorgerekend wordt hoeveel kolen, olie en gas we de komende jaren nog nodig zullen hebben, rekening houdend met de huidige plannen. De conclusie is pijnlijk: tot 2040 neemt de vraag naar olie en gas gewoon nog toe.

Nieuw aanbod zal ook nog wel even op zich laten wachten

Dan het aanbod. Productiebeperkingen werken op den duur altijd averechts. De prijs van olie loopt op en dat trekt productie van alternatieven aan. Schaliegas, wind, zon: het wordt allemaal rendabeler. De vraag is echter of dat aanbod deze keer even snel zal worden opgestart als in het verleden.

Investeren in een nieuw olieveld is iets wat momenteel niet op gejuich van beleggers en financiers kan rekenen. Schaliegas zal vast weer een rol spelen, maar het kon wel eens langer duren dan de vorige keer. En dan die wind- en zonne-energie. Financiers genoeg, maar hoe snel kunnen deze bronnen voldoende extra energie opleveren om een echte bedreiging te vormen? Voordat je alle vergunningen en een bouwlocatie rond hebt al snel jaren.

Als baas van een olieland zou ik het wel weten: het is nog veel te vroeg om in paniek te raken. De vraag blijft groeien, dat aanbod moet nog doorkomen. Ik zou de kraan half dicht draaien en kijken hoelang ik die premie kon blijven vangen. Pompen kan daarna altijd nog.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 27 oktober 2021)