‘Iedereen kan geld creëren, het probleem is het geaccepteerd te krijgen.’ Met de geplande introductie van de nieuwe digitale munt, de libra, door Facebook, is deze uitspraak van Hyman Minsky – die van the Minsky-moment – actueler dan ooit.

Wat bedoelde Minsky met deze uitspraak? Om met het begin te beginnen: geld maken is simpel. Neem een stuk papier, vraag je kind een mooie tekening te maken, zet er een getal op (tip: 100 doet het goed) en klaar ben je. Geen kinderen in de aanbieding en weinig fantasie? Geen probleem: schelpjes, gestempelde legoblokjes, gedroogde bruine bonen, lucifers met blauwe koppen: je kunt het allemaal inzetten als een ruilmiddel en daarmee betitelen als geld.

In de supermarkt

Zoals Minsky echter terecht aangaf, heb je er weinig aan, tenzij iemand anders het ook als geld herkent en accepteert. Mijn kinderen krijg ik nog wel zo gek om lucifers met van die mooie blauwe koppen als ruilmiddel te accepteren, maar op het moment dat ik met die lucifers de supermarkt in stap, lachen ze me uiteraard keihard uit.

Maar dan de libra. Voor Facebook gelden andere regels dan voor mij, met mijn blauwe lucifers. Als er één instelling in de wereld is die geen enkele moeite zou moeten hebben om een nieuw betaalmiddel onder een breed publiek geaccepteerd te krijgen, dan is het Facebook wel. Met 12,6 ziljoen gebruikers – ik chargeer – en een harde kern van gebruikers die een belangrijk deel van hun leven doorbrengen op één van de vele socialemediaplatformen die onder Facebooks domein vallen, ontbreekt het niet aan massa en ook niet aan bereidwilligheid.

Zorgen over privacy? Dat boeit de gemiddelde gebruiker helemaal niets. Ze hebben er hun vrienden, hun vertrouwde omgeving, het is hun identiteit. Niemand die dat zo maar opgeeft. Als er vanaf morgen makkelijk diensten betaald kunnen worden met libra’s, reken maar dat de acceptatie niet lang op zich laat wachten.

Kritiek van alle kanten

Strikt genomen zou je dus kunnen stellen dat de uitspraak van Minsky niet geldt voor Facebook. Wie de berichtgeving over de libra een beetje gevolgd heeft zal het echter niet ontgaan zijn dat er heel veel weerstand tegen de plannen van Facebook bestaat. Het IMF, de BIS, de Federal Reserve, Draghi en zelfs Trump hebben zich de afgelopen tijd in negatieve bewoordingen over de libra uitgelaten, waarbij zorgen over witwassen, privacy en financiële stabiliteit de boventoon voerden.

En daarmee is de uitspraak van Minsky nog steeds van toepassing. Iedereen – en zeker Facebook – kan geld maken, het probleem is het geaccepteerd te krijgen. Geaccepteerd door de regelgevers, in dit geval.

(Origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 7 augustus 2019)