‘Stagflation boosts the dollar’, ‘Stagflation fears stalk markets’ of ‘Shares climb again as energy price dip eases stagflation fears’. Het zijn slechts een paar willekeurige headlines die ik de afgelopen week heb zien langskomen. Was voorheen ‘covid’ het toverwoord om het marktsentiment te duiden, daarna ‘de kapitaalmarktrente’, nu telt een artikel blijkbaar pas echt mee als er het woord stagflatie in wordt gefietst.

Op Bloomberg zit een tool om te zien hoe vaak het woord ‘stagflatie’ gebruikt wordt en die grafiek lijkt verdacht veel op de ontwikkeling van de Nederlandse gasprijs gedurende dit jaar.

Economensmurfenwoord

Nou had mijn vrouw nog nooit van het woord gehoord — ze dacht dat ik een soort economensmurfenwoord bedacht had —, dus wellicht enige verduidelijking. Stagflatie is een samenvoeging van de woorden stagnatie en inflatie en werd voor het eerst gebruikt in het VK in 1970. Dat jaar liep de inflatie in het VK stevig op (van 4,7% naar een piek van 9% halverwege 1971), terwijl de bbp-groei juist behoorlijk afzwakte (van 5,7% in 1969 naar slechts 1,2% in 1970).

Het bleek de voorbode van een roerig decennium waarbij als gevolg van de oliecrisis economieën wereldwijd met dit fenomeen geconfronteerd werden. De combinatie van oplopende inflatie en oplopende werkloosheid stelde de centrale banken in de wereld in die periode voor een dilemma: de rente verlagen (om de werkloosheid te bestrijden) of juist verhogen (om die inflatie tegen te gaan).

Het was Paul Volcker, toenmalig voorzitter van de Fed, die uiteindelijk de knoop doorhakte en inflatie uitriep tot volksvijand nummer één. Daarmee legde hij de basis voor de veertig jaar van disinflatie (afname inflatietempo) die volgde.

Met die stagflatie valt het wel mee

Maar goed, nu is het dus terug, die stagflatie. Of toch niet? Als je het mij vraagt valt het allemaal behoorlijk mee. Zeker, de ongekende groeispurt na de herstart vlakt af, maar dat is niet meer dan logisch: niemand verwachtte toch zeker dat we de groeivoet van het tweede kwartaal zouden kunnen evenaren? Kijk ik naar de overvloedige vraag naar producten en de dalende werkloosheid, dan zie ik weinig dat in de richting van stagnatie of krimp wijst, eerder het omgekeerde.

Inflatie is er daarentegen zeker. De huidige inflatie is stevig opgelopen en als ik naar de ontwikkeling in de energiesector kijk, verwacht ik dat het waarschijnlijk minder tijdelijk is dan wat tot nu toe werd aangenomen. Dat gezegd hebbende, voor de VS prijst de markt momenteel een gemiddelde inflatie van 2,5% voor de komende tien jaar in, wat toch in niets lijkt op de inflatieschok die we in de jaren zeventig te verduren kregen.

Kortom, stagflatieangst? Het doet het goed in de kop van een artikel, maar zegt verder weinig over de huidige stand van de wereldeconomie.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 13 oktober 2021)