Als ik zeg dat deze crisis anders is dan alle eerdere, komt dat denk ik voor niemand als een al te grote verrassing. De reden hiervoor is simpel. Wat we de afgelopen anderhalf jaar hebben meegemaakt heeft weinig te maken met wat je een klassieke conjunctuurgolf kunt noemen. Geen recessie als gevolg van overinvesteringen, inflatie of een financiële bubbel, maar een centraal opgelegde stillegging van delen van de wereldeconomie.

Dit leidt tot atypische patronen. Zo hebben we de grootste krimp van het bbp ooit achter de rug, maar hebben we tegelijkertijd nog nooit zoveel gespaard tijdens een recessie. Zo zijn we nog nauwelijks uit de krimpfase, maar zien we al overal laat-cyclische patronen opduiken: oplopende inflatie, woningmarkten die aan het overkoken zijn en tekorten aan bijvoorbeeld halfgeleiders en bouwmaterialen.

Zelfs beleggers hebben zich deze crisis anders gedragen dan normaal. Bij voorgaande scherpe correcties in aandelenmarkten gooiden veel particuliere beleggers de handdoek in de ring; deze keer kwamen ze als vliegen op de stroop af.

Volgens The Wall Street Journal kan over niet al te lange tijd een nieuwe uitschieter aan dit rijtje worden toegevoegd: de omvang van de Amerikaanse economie zal mét de crisis groter zijn dan dat het zonder die crisis was geweest.

Even herhalen

Die laatste zin is er eentje waar je met gemak overheen leest, dus die leg ik even wat beter uit. Hoe had de groei van de Amerikaanse economie eruit gezien zonder crisis? Er is uiteraard niemand die dat precies weet, maar we kunnen wel kijken wat de verwachtingen waren vlak voor het uitbreken van de crisis. De Congressional Budget Office (CBO) geeft elk jaar een raming van de te verwachten trendgroei voor de komende tien jaar, en die liet in januari 2020 een gestaag oplopende omvang van het bbp zien.

Hoe weten we hoe het bbp zich werkelijk zal gaan ontwikkelen? Ook dat is iets wat niemand precies weet, maar daar kun je de huidige consensusschattingen voor gebruiken. Gerekend vanaf het laatst gepubliceerde bbp-cijfer (Q1 2021) gaat de consensus ervan uit dat we aan het einde van dit kalenderjaar weer op het oude CBO-trendpad belanden, maar dat we daar in 2022 duidelijk bovenuit zullen stijgen. D’r op en d’r over, zeg maar.

Een dergelijk patroon is uniek: gerekend vanaf 1950 lag de omvang van het Amerikaanse bbp twee jaar na het uitbreken van een recessie gemiddeld zo’n 3,5% onder het oude trendpad, terwijl dat in 2009 zelfs 8% was.

Goed nieuws dus? Mij zal je hier niet horen zeggen dat we beter af zijn als gevolg van de crisis. Met bijna vier miljoen sterfgevallen en ruim $28.000 mrd aan nieuwe schuld, is ‘beter af’ absoluut niet aan de orde.

(origineel gepubliceerd n het Financieele Dagblad van 23 juni 2021)