Was ik een journalist, dan zou ik de verleiding waarschijnlijk niet hebben weten te weerstaan bovenstaande kop te gebruiken. Een goed verhaal moet je niet doodchecken. De aanleiding was de publicatie van de Britse bbp-cijfers, waaruit bleek dat de omvang van de Britse economie in 2020 met 9,9% in omvang was gedaald. 9,9%!

Hiermee was de teruggang in economische activiteit in het afgelopen kalenderjaar zelfs scherper dan tijdens de crisisjaren rond de Eerste en Tweede Wereldoorlog en werd er alleen in 1709 (-13,4%) een sterkere krimp genoteerd. Met dank aan wat ze in Engeland The Great Frost noemen, één van de strengste winters van het vorig millennium. Een afbeelding van een oud-Hollandsch wintertafereel erbij en het beeld is compleet: die verdomde corona werpt die Britten terug tot ergens in de middeleeuwen.

Klinkt mooi, klopt minder

Mooi beeld, alleen jammer dat er wel wat op af te dingen valt. Zo werd het hele concept van het bruto binnenlands product (bbp) pas in de jaren dertig van de vorige eeuw bedacht en begint de huidige reeks van Britse bbp-data officieel pas in 1948. Alles van voor die tijd is slechts een benadering, waarbij de historie van 1700 tot 1948 uit maar liefst zes verschillende bronnen en methodieken is opgebouwd.

Of de neergang van 1921 (-9,7%) dus groter of kleiner was dan die van 2020 zullen we waarschijnlijk nooit weten. Wat echter wel duidelijk is dat de krimp in de eerste drie jaar na de Eerste Wereldoorlog cumulatief op -21,6% uitkwam, wat toch de indruk wekt dat ze in het VK wel eens voor hetere vuren hebben gestaan.

Dat neemt niet weg dat de teruggang van de Britse economie in 2020 een heel stuk groter is geweest dan die van Nederland (-3,8%). Vaak lees je dan als verklaring dat dat komt door het grotere gewicht van de Britse dienstensector of dat de lockdown later kwam en daardoor langer duurde.

Andere factor

Op zich valide argumenten, maar daarnaast speelt er nog een andere factor een rol. Waar in veel landen de output van bijvoorbeeld leraren wordt meegeteld door naar de salarissen te kijken, doen ze in het VK een serieuze gooi om een schatting te maken van de ‘productiedaling’ van leraren. Het sluiten van scholen en een beperkt aantal lesuren vanwege thuisscholing komt zodoende wél negatief terug in het Britse bbp, terwijl de constante salarissen van leraren elders in Europa juist niet tot een bbp-daling hebben geleid. Corrigeer je voor dit verschil, dan lijkt de teruggang van het Britse bbp vergelijkbaar met de krimpcijfers van de G7, aldus het Britse CBS.

Uiteraard doet dat niets af aan de boodschap dat 2020 een afschuwelijk jaar was. Maar die conclusie hadden we ook zonder de Britse bbp-cijfers al getrokken.

Origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 17 februari 2021