Toen ik net was begonnen als columnist bij het FD werd ik op het schoolplein aangesproken door twee vaders. Ze vonden mijn stukjes best leuk, zeker, maar als ik meer lezers wilde hadden ze nog wel een tip voor me. Meer seks. Ze zeiden het met een knipoog, uiteraard, maar dat nam niet weg dat ik serieus getracht heb ‘meer’ seks in mijn columns te stoppen. Niet gelukt. Inmiddels ben ik erachter dat het verspilde moeite is. Wil je aandacht en reuring, dan moet je het over schuld hebben.
Vorige week schreef ik dat we de komende jaren alleen maar meer schuld zullen gaan zien, met de Amerikaanse overheid als katalysator, en dat leverde commentaar en discussie op. Sommigen vonden een meer alarmistische toon nodig, met termen zoals zondvloed en tsunami.
‘Als er geen behoefte zou zijn aan meer schuld, komt er echt geen cent extra bij hoor’
Ik kan me er iets bij voorstellen. De Oeso publiceerde deze week een korte studie waar deze termen eveneens ontbraken, maar het scheelt weinig. In Corporate Bond Markets in a Time of Unconventional Monetary Policy valt te lezen dat de uitstaande obligaties van het internationale bedrijfsleven de afgelopen tien jaar in reële termen verdubbeld zijn, dat de kwaliteit van de uitstaande schuld volgens meerdere definities verslechterd is en dat de komende drie jaar meer schuld geherfinancierd moet worden dan ooit tevoren, met name in de opkomende markten.
Combineer dit rapport met mijn stelling dat ook (Amerikaanse) overheidsschuld de komende jaren alleen maar verder zal toenemen en het beeld is compleet: tsunami, einde der tijden, dat-gaat-fout-mensen.
Twee punten
Twee punten. Ten eerste snap ik niet waarom iemand verbaasd is dat de schuld de afgelopen jaren alleen maar is toegenomen. Wat wil je, als centrale banken zowel de korte rente als de lange rente naar (en door) nul duwen en obligaties (schuld) opkopen? Goedkope financiering alom, dus schuld neemt toe: hoe had die lage rente anders de economie moeten stimuleren? Dus als je een voorstander van het stimulerend monetair beleid was (zoals de OECD, het IMF en de centrale banken waren) moet je nu niet huiliehuilie doen over de oplopende schuld. Jouw (geadviseerde) beleid, jouw schuld.
Ten tweede, schuld is een markt, niet slechts een last. Als er geen behoefte zou zijn aan meer schuld, komt er echt geen cent extra bij hoor. Iemand moet namelijk bereid zijn om die schuld te financieren. Kennelijk zijn er momenteel meer geldschieters bereid hun vermogen tegen afbraakprijzen (en slechte garanties) weg te zetten. Goed? Nee, zeker niet, maar wel een direct gevolg van een groeiende welvaart en het stijgende vermogen. Dus wiens schuld is het? Onze schuld. En we zijn er maar wat blij mee.
Gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 27 februari 2019