Toen ik deze taalverrijking aan een vriend van mij voorlegde leek hij het concept prima te begrijpen. Iets te goed misschien zelfs. ‘Weet je wanneer ik voor het laatst gebuienradard ben?’, reageerde hij nadat hij er even over had nagedacht, ‘toen ik vorig jaar een presentatie van een econoom bijwoonde en hij me adviseerde om in aandelen te beleggen. Zoete broodjes, dat waren het…’ Het was niet bepaald de wending waar ik op gehoopt had.

Economie en het weer: het is een vergelijking die wel vaker opduikt. Er zijn dan ook zeker overeenkomsten. Zo doen weermensen een voorspelling over het weer van morgen, terwijl economen een gooi doen naar wat de economie ons volgend jaar gaat brengen. Beiden buigen zich over een onzekere toekomst, met alle afbreukrisico’s die daarbij komen kijken.

Er zijn ook zeker verschillen. De meest in het oog springende is dat de weerman er de afgelopen dertig jaar behoorlijk op vooruitgegaan is, qua instrumentarium en voorspelkracht. Nieuwe technieken, betere weermodellen, grotere rekenkracht: ik kan me vergissen, maar toen ik jong was, was het weerbericht toch wat meer voor d’n dobbel, dan een bericht dat je serieus kon nemen.

Waar is de buienradar van de economie?

En de economen? Waar is de buienradar van de economie, waar zijn de meer betrouwbare modellen en hoe heeft de grotere rekenkracht de economen dichter bij de waarheid gebracht? Het is dat de wereldeconomie nu al jaren in de stand ‘wisselend bewolkt met kans op hier en daar een buitje’ staat, dat er geen al te grote voorspelfouten zijn opgevallen.

Overigens doe ik de economen -en ik ben er zelf ook één- te kort. Er loopt waarschijnlijk geen enkele econoom rond die serieus denkt echt te kunnen voorspellen wat de wereldeconomie volgend jaar zal gaan doen. Als het goed is denken economen in kansverdelingen en scenario’s en niet in puntschattingen.

Vraag een weerkundige een voorspelling te doen over het weer dat we volgend jaar gaan krijgen en je krijgt het antwoord dat je van een econoom zou kunnen verwachten: een gemiddelde, plus of min een beetje. Economen ‘voorspellen’ wat dat betreft eerder het klimaat, niet het weer. Dat is toch even iets anders dan een buienradar die je voorschotelt dat je nú droog thuis kunt komen. Schijnzekerheid is dat. Gebuienradard is het gevolg.