Handelsoorlogen kennen geen winnaars. Wie naar de ontwikkelingen in de financiële markten over de afgelopen anderhalve week kijkt, zal deze conclusie al snel onderschrijven. Het oplaaien van het handelsconflict tussen de VS en China raakte de internationale beurzen de afgelopen weken hard. Zoals te verwachten viel was de Chinese beurs de gebeten hond (7% lager), maar dat ook de S&P500 4,5% inleverde geeft voeding aan het gevoel dat hier niemand beter van gaat worden.

Onderzoek bevestigt de pijn

Nu hoef je niet eens naar de financiële markten te kijken om die stelling te verdedigen. Wie een tarief invoert (of verhoogt) voert in feite een belasting in, met alle verstorende gevolgen van dien. Het respectabele National Bureau of Economic Research (NBER) publiceerde recentelijk een rapport over de impact van de ingevoerde tarieven in 2018, waarbij de conclusies weinig aan de verbeelding overlieten.

De onderzoekers signaleerden een substantiële stijging van de prijs van intermediaire en finale producten, dure aanpassingen in productieprocessen en een minder gevarieerd productaanbod. Ze kwamen daarbij tot de conclusie dat de geïncasseerde tarieven ‘onvoldoende waren om de verliezen voor de consument te compenseren’. Een netto verlies dus. Zelfs Larry Kudlow – de chief economic adviser van Trump – moest afgelopen weekend erkennen dat de handelsoorlog geen pijnloos proces is en dat beide landen een prijs zouden betalen in het conflict.

En de winnaar is…Trump!

Uiteraard zijn er altijd uitzonderingen op de regel en daar zit nou juist de pijn. Hierbij heb ik het niet over de beleggers in obligaties die de afgelopen weken de wind in de rug hadden, noch over de metaalwerkers in het midwesten van Amerika. Verreweg de grootste winnaar is Trump zelf, die zijn populariteit door het oplopende conflict heeft zien stijgen.

Trump speelt handig in op het beeld dat de Chinezen zich niet aan de regels van het spel hebben gehouden, technologie stelen en intellectuele eigendommen aan hun laars lappen. De consensus onder veel Amerikanen – en ik vermoed inmiddels eigenlijk ook onder een hoop Europeanen – is dat het hoog tijd is dat iemand de opmars van de Chinezen een halt toeroept.

En daarmee zitten we in een scenario waarbij er geen goede uitkomst is. Komt er geenakkoord, dan zal de weerslagvan de nieuwe tarieven al snel in de wereldeconomie terug te zien zijn. Hogere prijzen, lagere groei. Komt er wel een akkoord – en daar lijkt iedereen nog van uit te gaan – dan ziet Trump zich beloond voor zijn beleid. Het volgende slachtoffer is daarbij duidelijk: Europa. Dat wij ons wel aan de regels van het spel hebben gehouden zal voor Trump – of zijn achterban – daarbij weinig uitmaken, vrees ik zo.

Handelsoorlogen kennen geen winnaars. Nou ja, eentje dan.

(origineel gepubliceerd in Het Financieele Dagblad van 15 mei 2019)