Vergis ik me, of is er weer eens sprake van een klassieke slecht-nieuws-is-goed-nieuws-marktreactie? Het lijkt er wel op. Zo was er vorige week de tegenvaller van het Duitse producentenvertrouwen, de Ifo Geschäftsklima, die onder het neutrale niveau van 100 zakte. Onverwacht slecht nieuws, maar de DAX sloot die dag 1,3% hoger.

Of wat te denken van China? Louter tegenvallende cijfers de afgelopen maand, maar de MSCI China index staat dit jaar al 8,5% in de plus, waarmee het een van de best presterende beurzen van de wereld is. Italië dan? De economische vooruitzichten verslechteren waar je bij staat, maar de Italiaanse beurs doet het dit jaar beter dan de Nederlandse.

In hoeverre ik me hierbij laat verleiden door een paar niet gecorreleerde observaties zal wellicht deze vrijdag blijken, bij de publicatie van het Amerikaanse payroll-report. Wedden dat een tegenvallend rapport door de beurs als positief nieuws omarmd wordt?

Slecht nieuws = goed nieuws

Slecht nieuws is goed nieuws. Wie al langer meeloopt zal het wel vaker hebben gezien. De logica is simpel: tegenvallers lokken een beleidsreactie uit van centrale banken en overheden om de economie een broodnodige impuls te geven. Uiteraard laat het effect even op zich wachten, maar aandelenmarkten blikken vooruit en de gedachte aan nieuwe liquiditeit of infrastructurele projecten geeft de beurs moed.

Of die Pavlov-reactie altijd en overal terecht is kun je je sterk afvragen. Dat de Chinese autoriteiten er alles aan zullen doen de economie weer op de rails te zetten geloof ik zo. Belastingverlagingen, nieuwe projecten, minder stringent monetair beleid: het duurt misschien even, maar die groei komt er. Ook de VS wil ik nog wel het voordeel van de twijfel gunnen. Niet van de kant van de overheid – die heeft haar kruit vorig jaar al verschoten – maar met een korte rente van boven de 2% heeft de Federal Reserve voldoende ruimte om de economie te stimuleren.

Zorgenkindjes Japan en Europa

Maar Japan? De beleidsrente staat al onder nul en de overheid heeft geen enkele bestedingsruimte. Of Europa? ECB-president Mario Draghi zinspeelde eerder deze week op het heractiveren van het opkoopprogramma van obligaties om de economie een steuntje in de rug te geven. Dit toont bij uitstek de bloedarmoede bij de ECB wat betreft beleidsmogelijkheden. Het is maar wat je goed nieuws noemt.

Het mantra dat slecht nieuws goed nieuws is, is er eentje waar je mee uit moet kijken. Het geldt alleen als er sprake is van een tijdelijke verzwakking én als er beleidsruimte is om het tij te keren. Voor Europa – en Europese aandelen – hoop ik daarom dat het hier slechts om tijdelijke groeiafzwakking gaat, want beleidsruimte is er niet.