Die handelsoorlog, wat moeten we daar nu eigenlijk van vinden? De aandelenmarkten worstelden de afgelopen weken behoorlijk met die vraag en eerlijk gezegd komen ze er niet echt goed uit. De ene dag overheerst de hoop dat een logische en werkzame uitkomst binnen handbereik ligt en staan de beurzen procenten hoger, de volgende morgen dreigt er iemand – ik noem verder geen namen – met hogere tarieven voor nog eens $100 miljard aan Chinese importen en staan we weer een stevig tikje lager. Dat een handelsoorlog per saldo slecht nieuws is voor de beurs, daar bestaat op zich niet heel veel twijfel over. Maar of dit per saldo een 2% afslag of een 20% correctie waard is, is niet duidelijk. Veel hangt af van hoe heet de soep uiteindelijk gegeten moet gaan worden en laat juist dat nu niet helemaal duidelijk zijn. Dat aandelen tussen hoop en vrees zwalken is daarmee niet zo gek.

Volatiel? Saai zal je bedoelen!

Wat echter wel vreemd is, is het totale gebrek aan volatiliteit in de andere delen van de financiële markten. De Amerikaanse kapitaalmarktrente meandert sinds het begin van februari tussen de 2,75% en 2,95%, de dollar beweegt in een vrij nauwe bandbreedte van 1,22 en 1,25 ten opzichte van de euro en zelfs de spread in de bedrijfsobligaties met een lage kredietwaardigheid (High Yield) is slechts marginaal opgelopen tijdens de hele onrust; de huidige risico-opslag staat op 3,5% vergeleken met de 3,4% die we aan het begin van het jaar zagen. Als je een grafiek maakt van de volatiliteit van de verschillende beleggingscategorieën dan zie je dat dit handelsconflict momenteel puur en alleen op de aandelenmarkt wordt uitgevochten.

En dat lijkt om een aantal redenen niet echt logisch. Ten eerste zijn financiële markten doorgaans communicerende vaten. Onrust in de ene markt slaat vrijwel altijd over naar de andere. Zo eist onrust in de oliemarkt slachtoffers in aandelen en bedrijfsobligaties en leidt een sterke correctie in aandelen tot een vlucht naar zekerheid en daarmee een reactie in de obligatiemarkt. De periodes waarin de VIX (volatiliteitsmaatstaf van aandelen), MOVE (obligaties) en FXVIX (wisselkoersen) onafhankelijk van elkaar bewegen zijn doorgaans kort. Daarnaast is het vrij logisch dat niet alleen aandelen, maar ook obligaties en wisselkoersen door de handelsoorlog geraakt gaan worden. Zo staat China niets in de weg om morgen aan te kondigen dat ze hun Amerikaanse staatsobligaties gaan verkopen en hun geld voortaan in Europese obligaties gaan beleggen. Even die duimschroeven aandraaien. Drie keer raden wat er dan met de kapitaalmarktrente en de koers van de dollar gaat gebeuren.

Meer ellende dus? Uw gok is waarschijnlijk net zo kansrijk als die van mij. Dat het verschil in onderliggende volatiliteit de komende weken kan blijven aanhouden lijkt me in elk geval zeer onwaarschijnlijk.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 9 april 2018)