Het was even onderhandelen, maar na ruim zeven maanden is er dan toch overeenstemming bereikt in de Brexit onderhandelingen. Alle partijen zijn het met elkaar eens: the ball is in their court. De grote lijn is er, nu de details nog, zullen we maar zeggen. Je zou er om kunnen lachen als het niet zo serieus was.

Toen de Britse politici de ondankbare taak in de schoenen geschoven kregen om een geklutst ei weer tot gescheiden eigeel en eiwit terug te brengen, hadden ze eigenlijk maar één troefkaart: de hoop op verdeeldheid. Hoe lang konden de 27 EU-landen de rijen gesloten houden? De Britten gokten dat het niet lang zou duren. Als vaste luisteraar van de BBC World Service hoorde ik de verbazing aan Britse zijde dan ook gaandeweg toenemen. Eerst al over de eensgezindheid ten aanzien van de zogenaamde vier vrijheden, vervolgens over de te volgen procedure. Of de BBC reporters nu naar Oostenrijk, Nederland of Griekenland werden gestuurd, dissidenten waren er niet te vinden. Erger nog, terwijl de Britten wachtten op verdeeldheid aan deze kant van het kanaal, was het juist de Britse politiek die gaandeweg steeds grotere breuklijnen begon te vertonen.

Inmiddels zijn we het stadium van verbazing wel voorbij en is het nu openlijke frustratie die ik aan Britse zijde beluister. Zo liet de BBC vorige week parlementariër Crispin Blunt aan het woord, die het standpunt van de Conservatieven nog maar eens duidelijk uitlegde. “The issue of no deal is not in our hands, it is in the hands of the 27” en “the reality is more people will be losing their jobs amongst the 27, than the UK will”. En wij maar denken dat het een Brits probleem is.

Dat klopt van geen kant

Nu heb ik geen diepgravende studie gedaan naar waar het banenverlies het grootst zal zijn, maar Blunt leek dit vooral te koppelen aan het feit dat het VK een handelsbalanstekort heeft met de rest van de EU. Volgens die logica zouden vooral Ierland en Nederland tot de verliezers behoren. De koppeling tussen de grootte van een handelsbalans en banenverlies is uiteraard discutabel. Dat wij in staat zijn meer producten aan het VK te verkopen dan andersom geeft aan dat we waarschijnlijk ook succesvoller zullen zijn om onze handelsstromen te verleggen, bijvoorbeeld. Om over het wegvallen van goedkope producten in het VK maar te zwijgen. Maar zelfs als het wel zo is dat er meer banen verloren gaan in de EU dan in het VK, dan nog slaat Blunt de plank behoorlijk mis. Het banenverlies in de EU wordt over 27 landen verdeeld, die in het VK niet.

Overigens gaat het voorbij aan het grotere punt: Brexit is en blijft een pijnlijk proces voor iedereen. Discussies over wie de meeste pijn gaat leiden of waar de bal nu eigenlijk ligt, het is allemaal tijdsverlies en contraproductief.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 20 november 2017)