Welke regio denkt u dat de afgelopen tien jaar het beste beleggingsrendement heeft opgeleverd? Als ik de vergelijking even beperk tussen de regio’s Europa en Amerika, lijkt het antwoord duidelijk. Welke economie heeft in de periode 2007-2016 de hoogste groei laten zien, welke aandelenbeurs heeft de grootste winst neergezet, en waar levert een tienjarige staatsobligatie nog gewoon 2,4% op? Juist: in de VS. Op de Amerikaanse aandelenmarkt verdiende u de afgelopen tien jaar een gemiddeld bruto rendement (inclusief dividend) van 6,6%. Een goed gespreid mandje van kredietwaardige obligaties (overheid en bedrijven) leverde u gemiddeld een jaarlijks rendement op van 4,3%. Prima rendementen. Zelfs de dollar steeg in deze periode in waarde (3,5% gemiddeld per jaar), wat de overmacht van de Amerikaanse regio eens te meer onderstreept. Ter vergelijking: Europese aandelen leverden slechts de helft van het Amerikaanse resultaat op (3,2%) en met kredietwaardige obligaties verdiende je 4,9%.

Je zou dus denken dat je de afgelopen tien jaar liever een Amerikaanse belegger was geweest dan Europese. Het omgekeerde blijkt echter het geval. Volgens de cijfers afkomstig uit het rapport Pension Markets in Focus, dat de OECD vorige week publiceerde, heeft de Amerikaanse pensioensector de afgelopen tien jaar een beleggingsrendement van slechts 1,3% in nominale termen behaald. In reële termen was er zelfs sprake van een licht negatief rendement, waarmee de VS zich schaart in een groep landen met Slowakije, Estland en Letland.

Hoe kan dat dan?

Hoe is het mogelijk dat het land waar lokaal de beste rendementen in de wereld zijn behaald zulke slechte beleggingsresultaten heeft bereikt? De OECD studie geeft onvoldoende inzicht om deze vraag volledig te beantwoorden, maar er lijken twee hoofdoorzaken te zijn. De eerste is die sterkere dollar. Als je als Amerikaan buiten Amerika belegt en daarbij je valutarisico niet afdekt, is een dollarstijging een verliespost. Combineer dat zwakke resultaat van Europese aandelen (3,2%), met die aantrekkende dollar (3,5%) en dan levert dat deel van je portefeuille nominaal niets op. Was Europa al slecht, een belegging in opkomende landen was voor de Amerikanen ronduit desastreus. De tweede factor lijkt verkeerd beleid te zijn geweest. Door het relatief zware gewicht van aandelen leverde de Amerikaanse pensioensector in 2008 meer dan een kwart van haar vermogen in, terwijl ze in het herstel dat volgde veel minder profiteerden. Het lijkt er op te wijzen dat de Amerikanen hun gewicht in aandelen precies op het verkeerde moment hebben verlaagd.

En Nederland? Met een nominaal rendement van 5,5% over de afgelopen tien jaar zit het Nederlandse pensioenwezen in de top. Alleen Slovenië (7,0%), Mexico (5,8%) en Turkije (10,6%) hebben het beter gedaan, en die laatste twee uitsluitend als gevolg van de hogere inflatie. Wellicht aardig om te weten als iemand weer eens over dat ‘hopeloze Nederlandse pensioenstelsel’ heeft.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 30 oktober 2017)