Afgelopen week werd ik door een Britse journalist gevraagd of ik een reactie wilde geven op het nieuws waar ESMA mee naar buiten was gekomen. Net zoals u had ik eigenlijk geen flauw idee waar hij het over had, maar na wat zoeken vond ik het bewuste nieuws. Dinsdag acht minuten over twee, op Bloomberg: “ESMA says high asset price valuations ‘major risk’ for markets”. Meer dan die ene headline had Bloomberg er eigenlijk niet aan gewijd, wat wel tekenend was voor de aandacht die de markt aan het nieuws had gegeven. De AEX kabbelde die dag rustig omhoog, de kapitaalmarktrente ook.

Mocht u het niet weten wie of wat ESMA is, het is de European Securities and Market Authority, de Europese AFM, zeg maar. Wat ik van de analyse van de ESMA vond? Prima rapport, kekke plaatjes, logische conclusie, maar eh, kan het ook twee tandjes minder? Zo lees ik in de ESMA Risk Dashboard dat markt- en kredietrisico momenteel ‘very high’ is en dat ‘excessive risk taking’ een relevante bron van risico is. Nu kun je dat laatste als een filosofische waarheid interpreteren, maar ik ga er vanuit dat ESMA hiermee wel degelijk naar de huidige situatie verwijst. Excessief? Ik vind het nogal een statement.

Markten zijn zeker duur

Zijn markten duur? Zeker. Toevallig publiceren wij bij Robeco vandaag onze jaarlijkse Expected Returns publicatie, waarin we een analyse geven van de te verwachte rendementen voor de verschillende beleggingscategorieën in de komende vijf jaar. Het is een sobere beschouwing geworden. Ten opzichte van vorig jaar zijn vrijwel alle beleggingscategorieën duurder geworden, wat er toe geleid heeft dat we onze rendementsverwachtingen verlaagd hebben. De kredietvergoeding op bedrijfsobligaties is behoorlijk ingekomen en bieden momenteel onvoldoende compensatie voor de risico’s die er mee samenhangen. Amerikaanse aandelen zijn ronduit duur. Alleen Europese staatsobligaties zijn iets minder duur geworden ten opzichte van vorig jaar, maar dat neemt niet weg dat het wat ons betreft nog steeds de meest overgewaardeerde beleggingscategorie is. De komende vijf jaar zul je dus zeker op lagere rendementen moet rekenen dan de hoge rendementen die we de afgelopen vijf jaar hebben gezien.

Het is echter wat anders om over ‘zeer hoge risico’s’ en een ‘excessief risicogedrag’ te spreken. De opmars in de Amerikaanse aandelenmarkt staat inmiddels te boek als ‘de meest gehate rally ooit’, juist omdat niemand er echt enthousiast over is. De blinde kudde, die zich zonder enig besef van risico’s in de markt gooit, ontbreekt. Sterker nog, wie naar de Europese aandelenmarkt kijkt, kan zelfs moeilijk van overwaardering spreken. Euforie ontbreekt eveneens volledig als we kijken naar de ontwikkelingen in de obligatiemarkten. Zeker, er wordt meer kredietrisico genomen, maar excessief? Kortom: niets mis met de analyse. Alleen het taalgebruik is ietwat, uhm, excessief?

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 18 september 2017)