Nu Theresa May de kogel door de kerk heeft gejaagd en het Brexit proces officieel in gang gezet is, kan het werk eindelijk beginnen. Als eerste staat de scheiding op het programma; de verdeling van de boedel, de financiële afwikkeling van de beëindiging van het huwelijk. De komende maanden gaat er eindeloos gesteggeld worden over de waarde van de bezittingen (gebouwen, kapitaal ingebracht in diverse projecten), maar vooral ook de omvang van schulden en verplichtingen (pensioenen, steunpakketten en het lopende jaarlijkse tekort). Wat in deze specifieke scheiding opvalt duidelijk is dat deze schulden vele malen groter zijn dan de bezittingen, wat dus inhoudt dat iedereen die uit dit huwelijksbootje wenst te stappen een rekening moet betalen. De onderbouwde schattingen van die rekening lopen uiteen van EUR 20 miljard tot EUR 73 miljard, waarbij de EU zelf EUR 60 miljard als openingsbod lijkt te hebben gekozen.

Nu lees ik de nodige analyses waarin men de Britten een hoge exit-rekening toewenst. Laat ze betalen voor de harteloze stap, dat zal ze leren! Wat we de Britten er precies mee hopen te leren is mij volledig onduidelijk. Hoe hoger de rekening, hoe waarschijnlijker het is dat de Britten tot de conclusie komen nooit meer met de EU in zee te gaan. De enige die er echt een les uit zou moeten trekken is de EU, maar de mate van zelfreflectie laat hier vooralsnog te wensen over. Belangrijker is echter dat een hoge rekening voor de Britten op geen enkele wijze een feest voor ons betekent. Hoe hoger de rekening, hoe meer we er met zijn allen onderstrepen hoe hoog de verplichtingen zijn die we hebben opgebouwd. Wij worden geen cent rijker van een hoge exit-rekening. Met het vertrek van het VK verliezen we een substantiële netto-betaler aan het EU budget, wat automatisch inhoudt dat de Nederlandse bijdrage omhoog gaat. De rekening die het VK moet betalen, is slechts de tussenstand van de rekening die we tot nu toe hebben opgebouwd. Een ijkpunt voor hetgeen ook wij, Nederland, de komende jaren moeten ophoesten.

Laat die Britten betalen, zeker, maar…

Uiteraard is dit geen pleidooi om de Britten daarom maar een makkelijke uitweg te bieden en ze een lage rekening te laten betalen. Die rekening moet precies reflecteren waar de Britten zich aan verbonden hebben, geen cent minder. Wie echter denkt dat dit een proces is waar de EU als winnaar uit naar voren kan komen, heeft er weinig van begrepen. Er gaat de komende jaren eindeloos veel tijd en energie gestoken worden in onderhandelingen die geen enkele waarde toevoegen, die beperkte capaciteit zal opslurpen en de toch al beperkte slagkracht van de Britse en Europese regering zal inperken. Die rekening gaat dat echt niet vereffenen.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 3 april 2017)