Vorige week kregen we een Chief Global Strategist over de vloer, die ons in een uur zijn beeld van de wereld uit de doeken deed. Strategen, ook als ze Chief en Global zijn, zijn doorgaans in te delen in het optimistische- of het pessimistische kamp. Veel uitwisseling tussen beide kampen vindt doorgaans niet plaats, dus meestal weet je op voorhand wel al of het glas half vol of half leeg zal zijn. Dit was een optimist, dus we gingen er eens lekker voor zitten.

Eén van de argumenten die hij naar voren bracht waarom we optimistisch mochten blijven op aandelen, was vanwege de komende Amerikaanse verkiezingen. Nu heb ik misschien niet goed opgelet, maar zelf heb ik het gevoel dat de verkiezingen die begin november plaatsvinden misschien wel de minst opwindendste ooit zijn. Waar die positieve impuls dan vandaan moest komen, was me daarom niet gelijk duidelijk. Ook de Chief Strategist kwam niet met een inhoudelijk antwoord, maar liet slechts een plaatje zien waaruit bleek dat het rendement in een jaar na de zogenaamde midterm elections gemiddeld op 16% uitkomt, exclusief dividend. 16%? Als je weet dat de S&P500 sinds 1871 een jaarlijkse koerswinst van gemiddeld 4,3% heeft laten zien, klinkt 16% onwaarschijnlijk.

Het klopt, grotendeels

En toch klopt het, grotendeels. Sinds 1930 hebben er 21 midterm elections plaatsgevonden, waar in slechts drie gevallen een negatief rendement werd behaald in het jaar dat erop volgde. Dat het gemiddelde over die 21 jaar op 13,7% uitkomt, en niet op 16%, komt doordat de strateeg in zijn analyse het startjaar in 1934 heeft gelegd en daarmee de rampzalige daling van 1930-31 (-41%) heeft weggepoetst. We vergeven het hem: je bent optimist, of je bent het niet.

Dit fenomeen staat ook wel bekend als de Presidential Cycle, het fenomeen dat het derde jaar van de ambtstermijn van een president doorgaans het beste resultaat voor aandelen oplevert. Het idee erachter is dat de zittende president in de eerste twee jaren de pijnlijke maatregelen doorvoert, om vanaf jaar drie de teugels te laten vieren om zo zijn herverkiezing veilig te stellen. Hoewel dit op zich plausibel klinkt, konden onderzoekers van het Tinbergen instituut in een studie uit 2008 geen overtuigend bewijs vinden dat deze verklaring ook echt klopte. Hun conclusie was dan ook dat het fenomeen grotendeels onverklaard bleef.

Wat moeten we er mee?

Dus wat moeten we er nu mee? Zelf ben ik niet zo van het blind-vertrouwen-op-niet-verklaarde-fenomenen, al helemaal niet omdat de wereld er in – zeg – 1950 toch echt anders uitzag dan die van nu. Dat de Amerikaanse beurs na vijf hele mooie jaren inmiddels al wat aan de prijs is, helpt wat mij betreft ook niet. De rasechte optimist laat zich door dat soort overwegingen uiteraard niet van de wijs brengen.

(origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 01 oktober 2014)