Het doet een beetje denken aan patroon van steentjes dat je op de muur van een badkamer vindt, of een modern kunstwerk, maar deze… eh… grafiek zegt alles over aandelenmarkten. Bij betere beschouwing is het een pareltje.

Je moet alleen wel weten hoe je hem moet lezen en daar heb je in de eerste instantie een vergrootglas voor nodig (of je zoomt in: ik vond de grafiek hier). Deze grafiek laat voor de Amerikaanse markt zien welke resultaat je had behaald door in aandelen te beleggen. Nou zou je kunnen zeggen dat een lijn-grafiek van de aandelenmarkt over de afgelopen 86 jaar makkelijker was geweest omdat je dan ook een aardig idee hebt over je geboekte resultaat, maar het leuke van deze grafiek is dat je voor elk jaar en voor elke periode precies kan vinden welk rendement je had gemaakt.

Wil je bijvoorbeeld weten wat je gemiddelde rendement was als je in 1973 was begonnen met beleggen en in 1993 was gestopt? Dat kan. Zoek eerst in de bovenste rij het jaar 1973 op en zak vervolgens naar beneden totdat je in de linker kolom het jaar 1993 tegenkomt. Je gemiddelde nominale jaarlijkse rendement was volgens deze tabel 13,4%. Dat klinkt mooi, maar in deze grafiek kan je precies zien dat je dat rendement niet zonder slag of stoot hebt gekregen. Het eerste jaar behaalde je een negatief resultaat van 18,5% (het eerste rode negatieve getal dat je tegenkomt in de kolom onder 1973), terwijl het gemiddelde resultaat over de eerste twee jaar zelfs 23,2% negatief bedroeg.

Het mooiste is echter dat je dat gepriegel ook achterwegen kan laten. Je hebt helemaal geen leesbril nodig om de boodschap van deze grafiek tot je te nemen: als je op de kleurtjes let, is de boodschap al duidelijk. Hoe donkerder, hoe groter de uitslag, waarbij donkergroen uiteraard een positief rendement weergeeft, terwijl donkerrood heel negatief is. De diagonale lijn aan de top geeft weer wat je had verdiend/verloren door slechts 1 jaar te beleggen en die laat de meeste kleurverschillen zien. De lijn daaronder is het rendement van twee jaar, die daaronder drie, enzovoorts. Je ziet duidelijk dat hoewel je soms periodes hebt met behoorlijk negatieve startresultaten (de jaren dertig, 1973, 2000), je naarmate de tijd verstrijkt uiteindelijk toch een positief rendement overhoudt. Andersom zie je ook dat sterke startrendementen op de langere termijn ‘verwateren’.

Het lichtgroene segment aan de onderkant van deze grafiek laat zien dat je op de lange termijn eigenlijk altijd wel een mooi rendement had behaald met aandelen. Moet je in sommige gevallen alleen wel heel veel geduld hebben.

Groots instappen in aandelen, dus? Drie waarschuwingen zijn op zijn plaats. Ten eerste kijk je hier naar de Amerikaanse markt, die over het algemeen betere resultaten heeft dan andere markten. In Japan zitten we al bijna 25 jaar te wachten op het mooie lichtgroen dat je in deze tabel ziet. Ten tweede, je ziet nominale resultaten. Inflatie werkt in je nadeel en ondermijnt daarmee je eindresultaat.

En ten derde: behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst…