Vorige week vroeg ik hier of FD-lezers niet een betere definitie voor een recessie wisten te verzinnen. De huidige definitie van twee kwartalen van negatieve bbp-groei op rij lijkt namelijk niet goed aan te sluiten bij de zogenaamde gevoelsrecessie. Zo kromp de omvang van het Amerikaanse bbp in 2022 twee kwartalen op rij, terwijl er tegelijkertijd 2,7 miljoen nieuwe banen werden gecreëerd. Recessie? Mwoa.

Ook de Duitse economie kromp in het eerste kwartaal van dit jaar voor de tweede keer op rij, ook dat voelt nog niet echt als the real thing. Ter illustratie: in een recente peiling van ipsos gaf 31,7% van de Duitse ondervraagden aan dat Duitsland in een recessie zat, tegen 31,7% dat dat juist niet dacht: de resterende 36,6% wist het eigenlijk niet. Het zegt denk ik genoeg.

Bovendien worden bbp-cijfers slechts één keer per kwartaal gepubliceerd, zijn weinig tastbaar en daarnaast gevoelig voor soms forse herzieningen. Dat moet toch beter kunnen?

Vermogensrecessie?

Een van de lezers kwam met de suggestie om over te stappen naar de vermogensrecessie: twee kwartalen van dalend vermogen van alle consumenten, gecorrigeerd voor de inflatie. De voordelen van deze definitie zie ik zonder meer. Anders dan het bbp is de waardeontwikkeling van bijvoorbeeld de aandelenbeurs zichtbaar, terwijl er voor bijvoorbeeld de huizenmarkt prima maanddata voorradig zijn.

De nadelen zie ik echter ook. Zo combineer je een zeer trage indicator (huizenprijzen) met een hyperactieve indicator (aandelenmarkten), waarmee de frequentie van ‘technische’ recessies eerder zal toenemen: het voldoet aan de definitie, maar het voelt toch niet helemaal zo. Los daarvan kun je je best een scenario voorstellen waarbij een groot deel van de samenleving het zwaar heeft (recessie), terwijl de omvang van het vermogen juist toeneemt.

Waarom hebben we überhaupt een definitie van een recessie nodig, vroeg iemand anders. Die dogmatische focus op groei heeft ons veel ellende gebracht, dus wat hebben we er aan? Zonder nou in de hele degrowth-discussie verzeild te willen raken, denk ik dat de term recessie wel degelijk een doel dient, namelijk voor beleidsmakers. Wil je als centrale bankier of als regering adequaat beleid kunnen voeren, zul je toch op zijn minst moeten weten hoe de conjunctuur ervoor staat.

Overigens ligt daar denk ik ook de sleutel naar een betere definitie van de term recessie. Weinig beleidsmakers zullen wakker liggen van twee kwartalen van negatieve bbp-groei op rij, maar dat wordt anders als de werkloosheid begint op te lopen. Mijn voorstel zou dan ook zijn de bbp-definitie te laten voor wat het is en de arbeidsmarkt een centralere rol toe te delen. Ook daar zitten haken en ogen aan, maar het sluit in elk geval beter aan bij de perceptie die onder de brede bevolking van een land zal leven.

(Origineel gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 07 juni 2023)